Viêm tuyến giáp Hashimoto là loại viêm tuyến giáp phổ biến nhất, cũng là nguyên nhân phổ biến gây suy giáp. Đây là tình trạng viêm mạn tính tự miễn của tuyến giáp với thâm nhiễm tế bào lympho. Vậy triệu chứng, nguyên nhân của viêm tuyến giáp Hashimoto là gì? Có gây ra biến chứng nguy hiểm không? Cùng tìm hiểu kĩ hơn trong bài viết này nhé!
Viêm tuyến giáp Hashimoto là gì?
Viêm tuyến giáp là tình trạng tuyến giáp của bạn bị kích thích hoặc viêm. Viêm tuyến giáp Hashimoto là loại phổ biến nhất của vấn đề sức khỏe này. Đây là một bệnh tự miễn dịch, nó xảy ra khi cơ thể bạn tạo ra kháng thể tấn công các tế bào trong tuyến giáp của bạn.
Tuyến giáp của bạn là một tuyến nhỏ hình con bướm nằm ở phía trước cổ dưới da. Tuyến giáp là một phần của hệ thống nội tiết và giải phóng hormone tuyến giáp.
Nhiệm vụ chính của tuyến giáp là kiểm soát tốc độ trao đổi chất của bạn. Đây là quá trình cơ thể bạn chuyển hóa thức ăn bạn tiêu thụ thành năng lượng. Người ta thường nghĩ về quá trình trao đổi chất chủ yếu theo hướng tăng hoặc giảm cân. Nhưng quá trình này ảnh hưởng đến mọi cơ quan trong cơ thể bạn, bao gồm cả tim và não.
Trong hầu hết các trường hợp mắc bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto, tuyến giáp của bạn không thể sản xuất đủ hormone tuyến giáp cho cơ thể. Điều này làm chậm quá trình trao đổi chất của bạn và gây ra một loạt các triệu chứng.
Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp Hashimoto
Bệnh Hashimoto là một bệnh tự miễn, có nghĩa là hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn tấn công các tế bào và cơ quan của bạn. Thông thường, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ bảo vệ cơ thể bạn khỏi những kẻ xâm lược có hại bên ngoài, như vi khuẩn và vi-rút. Nhưng trong bệnh Hashimoto thì những điều sau đây xảy ra:
- Đầu tiên, hệ thống miễn dịch của bạn tạo ra các kháng thể tấn công mô tuyến giáp của bạn vì những lý do chưa rõ.
- Sau đó, một số lượng lớn các tế bào bạch cầu (cụ thể là tế bào lympho) tích tụ trong tuyến giáp của bạn.
- Tiếp theo, sự tích tụ này gây viêm (viêm tuyến giáp) và làm hỏng tuyến giáp của bạn.
- Cuối cùng, tổn thương có thể ngăn tuyến giáp của bạn sản xuất đủ hormone tuyến giáp mà cơ thể bạn cần. Điều này dẫn đến suy giáp. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người mắc bệnh Hashimoto đều bị suy giáp.
Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh Hashimoto vẫn chưa được biết, nhưng nhiều yếu tố được cho là có vai trò. Chúng bao gồm:
- Gen: những người mắc bệnh Hashimoto thường có thành viên gia đình mắc bệnh tuyến giáp hoặc các bệnh tự miễn khác. Điều này cho thấy gen có thể đóng vai trò trong việc ai mắc bệnh.
- Vi khuẩn: một loại vi-rút hoặc vi khuẩn có thể khiến hệ thống miễn dịch tự tấn công chính nó.
- Môi trường: Các yếu tố như căng thẳng hoặc bức xạ quá mức có thể đóng vai trò.
- Quá nhiều iốt: Iot là một nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể để tạo ra hormone tuyến giáp, có thể gây ra bệnh tuyến giáp ở những người dễ mắc bệnh.
Triệu chứng của viêm tuyến giáp Hashimoto
Một số người mắc bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto có thể không có bất kỳ triệu chứng nào lúc đầu. Khi tình trạng bệnh tiến triển chậm, tuyến giáp của bạn đôi khi sẽ to ra (một tình trạng gọi là bướu cổ). Bướu cổ là dấu hiệu đầu tiên phổ biến của bệnh Hashimoto. Bệnh không gây đau, nhưng có thể gây cảm giác đầy ở cổ dưới. Bệnh có thể khiến mặt trước cổ của bạn trông sưng lên.
Nếu bệnh Hashimoto dẫn đến suy giáp, bệnh có thể gây ra các triệu chứng sau theo thời gian:
- Mệt mỏi, lờ đờ và ngủ quá nhiều
- Tăng cân nhẹ
- Táo bón
- Da khô
- Cảm thấy lạnh
- Nhịp tim chậm hơn bình thường
- Cứng khớp và đau cơ
- Tóc khô, giòn; tóc mọc chậm; hoặc rụng tóc
- Tâm trạng chán nản hoặc buồn bã
- Mắt và mặt sưng húp
- Các vấn đề về trí nhớ hoặc khó tập trung
- Kinh nguyệt ra nhiều hoặc không đều
- Giảm ham muốn tình dục
- Vô sinh ở nữ hoặc vô sinh ở nam
Biến chứng của viêm tuyến giáp Hashimoto
Nếu viêm tuyến giáp Hashimoto không được điều trị, bạn có thể gặp phải các biến chứng sau:
- Bướu cổ: Cổ họng của bạn trông giống như có một quả bóng bị kẹt bên trong do tuyến giáp to ra.
- Các vấn đề về tim: Nồng độ hormone tuyến giáp thấp có thể gây ra mức cholesterol LDL ( cholesterol xấu) cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Bạn cũng có thể bị nhịp tim không đều và tim to ra.
- Các vấn đề về cảm xúc: bao gồm cả trầm cảm.
- Các vấn đề về tình dục: Bao gồm thiếu ham muốn tình dục, không có khả năng rụng trứng (trứng không rụng khỏi buồng trứng), rối loạn cương dương hoặc số lượng tinh trùng thấp.
- Các vấn đề về thai kỳ: Nếu bà mẹ mang thai không được điều trị bệnh Hashimoto, nguy cơ sảy thai hoặc sinh non sẽ tăng lên. Em bé cũng có thể được sinh ra với các dị tật bẩm sinh như hở hàm ếch, tự kỷ hoặc khuyết tật trí tuệ.
- Phù niêm: Trong những trường hợp rất nghiêm trọng nhưng hiếm gặp, bạn có thể bị hôn mê do phù niêm nếu cơ thể bạn tiếp xúc với lạnh, thuốc an thần hoặc nhiễm trùng và bệnh Hashimoto của bạn đã không được điều trị trong một thời gian dài. Các triệu chứng bao gồm buồn ngủ cực độ, lờ đờ và sau đó là bất tỉnh.
Chẩn đoán viêm tuyến giáp Hashimoto
Bác sĩ sẽ kiểm tra xem bạn có bướu cổ không. Ngoài ra, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bạn làm một hoặc nhiều xét nghiệm máu sau:
- Xét nghiệm Hashimoto: Xét nghiệm này kiểm tra một loại hormone gọi là TSH, được sản xuất bởi một tuyến nhỏ trong não gọi là tuyến yên. Khi cơ thể bạn không có đủ hormone tuyến giáp, tuyến yên sẽ gửi TSH để ra lệnh cho tuyến giáp sản xuất nhiều hormone hơn. Nếu mức TSH trong máu của bạn cao, điều đó có nghĩa là bạn có thể bị suy giáp.
- Xét nghiệm thyroxine (T-4): Xét nghiệm này đo hormone tuyến giáp chính trong cơ thể bạn được gọi là T-4. Nếu máu của bạn có quá ít T-4, xét nghiệm này sẽ xác nhận kết quả xét nghiệm TSH tìm thấy vấn đề nằm ở chính tuyến giáp của bạn.
- Xét nghiệm kháng thể: Vì các bệnh khác ngoài Hashimoto có thể gây ra suy giáp, bác sĩ phải yêu cầu xét nghiệm kháng thể để chắc chắn nguyên nhân gây ra suy giáp có thể là gì. Nếu xét nghiệm cho thấy có kháng thể đối với peroxidase tuyến giáp (một loại protein tham gia vào quá trình sản xuất hormone tuyến giáp), thì đó là dấu hiệu mạnh cho thấy bạn bị viêm tuyến giáp Hashimoto. Bạn có thể cần phải làm nhiều hơn một xét nghiệm kháng thể để xác nhận chẩn đoán Hashimoto.
Phương pháp điều trị bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto là gì?
Không phải tất cả những người mắc bệnh Hashimoto đều bị suy giáp. Nếu bạn có nồng độ kháng thể cao nhưng không bị suy giáp lâm sàng, bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể sẽ theo dõi nồng độ tuyến giáp của bạn thay vì bắt đầu điều trị.
Nếu bệnh Hashimoto dẫn đến suy giáp, phương pháp điều trị được áp dụng là dùng thuốc gọi là levothyroxine. Đây là dạng tổng hợp (sản xuất) của hormone T4 mà tuyến giáp của bạn tạo ra. Thuốc này giúp khôi phục mức hormone tuyến giáp bình thường mà cơ thể bạn cần. Bạn sẽ cần dùng thuốc này hàng ngày trong suốt quãng đời còn lại.
Theo thời gian, bạn có thể cần liều thuốc khác. Bác sĩ sẽ biết cách điều chỉnh liều thuốc để đảm bảo tình trạng suy giáp của bạn được kiểm soát tốt.
Hi vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu thêm về bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto. Nếu ba phát hiện những triệu chứng đáng nghi ngờ hay đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nhé!
