Ung thư vòm họng là căn bệnh rất nguy hiểm, thường gặp ở những người có lối sống không lành mạnh hoặc có tiền sử gia đình. Đây là căn bệnh có quá trình phát triển phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Vậy nên nhận biết sớm các dấu hiệu của ung thư vòm họng là điều cực kì quan trọng. Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng (NPC) hay còn gọi là ung thư biểu mô vòm họng. Ung thư vòm họng bắt đầu khi các tế bào bất thường trong vòm họng của bạn phát triển ngoài tầm kiểm soát và hình thành các khối u ung thư có thể lan đến các hạch bạch huyết, gan, phổi và xương.
Tỉ lệ mắc bệnh ung thử vòm họng ở Việt Nam là 12%, tỉ lệ này cao hơn so với các khu vực lãnh thổ khác trên thế giới. Trong đó, có tới 70% bệnh nhân mắc ung thư vòm họng được phát hiện ở giai đoạn cuối, dẫn đến việc điều trị trở nên rất khó khăn, đẩy cao tỷ lệ tử vong.
Các loại ung thư vòm họng
Có nhiều loại mô khác nhau trong vòm họng của bạn và mỗi loại chứa các loại tế bào khác nhau. Vậy nên, theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO ung thư vòm họng được chia thành 3 phân nhóm:
- Ung thư biểu mô tế bào vảy sừng hóa ( loại 1): Các tế bào ung thư trong mô lót vòm họng của bạn được bao phủ bởi keratin. Keratin là một loại protein có trong tóc và móng tay của bạn.
- Ung thư biểu mô tế bào vảy không sừng hóa (loại 2): Các tế bào ung thư trong các mô vòm họng không được bao phủ bởi keratin.
- Ung thư biểu mô không biệt hóa hoặc biệt hóa kém, bao gồm ung thư biểu mô lympho và các biến thể anaplastic (loại 3): Đây là những tế bào ung thư trông rất khác với các tế bào khỏe mạnh khi nhìn dưới kính hiển vi.
Ngoài còn có ung thư biểu mô tế bào vảy đáy đây là loại rất hiếm và rất hung dữ.
Nguyên nhân gây ung thư vòm họng
Chưa thể chắc chắn nguyên nhân gây ung thư vòm họng. Tuy nhiên, một số hành vi lối sống và tình trạng y tế nhất định có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
- Hút thuốc nhiều hoặc sử dụng bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào.
- Thường xuyên uống đồ uống có cồn với lượng lớn
- Xuất hiện virus Epstein-Barr (EBV) – là loại virus gây bệnh bạch cầu đơn nhân. EBV thường gặp ở những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vòm họng.
- Thường xuyên ăn thực phẩm muối, hững người ăn chế độ ăn nhiều thịt và cá muối có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao hơn.
- Tiếp xúc với nhiều bụi và khói có thể làm tăng nguy cơ.
- Có tiền sử gia đình: nếu bạn có thành viên trong gia đình mắc bệnh ung thư vòm họng, bạn sẽ có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn.
Tìm hiểu thêm về vì sao bạn chỉ đau họng một bên? 9 nguyên nhân gây đau bạn cần biết
Dấu hiệu của ung thư vòm họng giai đoạn đầu
Trong hầu hết các trường hợp, những người bị ung thư vòm họng giai đoạn đầu sẽ nhận thấy một khối u ở sau gáy. Có thể có một hoặc nhiều cục u và chúng thường không đau. Những khối này xuất hiện khi ung thư lan đến các hạch bạch huyết ở cổ của bạn và khiến chúng sưng lên.
Sau đó là xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo khác như:
- Ù tai: bệnh nhân bị ù một bên tai, trường hợp nặng hơn có thể bị nhiễm trùng tai hoặc mất thính lực
- Nghẹt mũi: tình trạng này là do khối u phát triển ra phía trước làm chèn ép lỗ mũi sau, bệnh nhân bị ngạt một bên mũi, có thể ngạt theo từng lúc, kèm chảy máu mũi.
- Đau rát họng khàn tiếng: do khối u đang phát triển gây tổn thương niêm mạc và các cấu trúc vùng hầu-họng, kết quả là gây cảm giác đau khi nói hoặc nuốt. Dần dần, cổ họng bắt đầu đau rát nặng hơn dẫn tới hiện tượng khản tiếng
- Đau mặt, tê mặt
- Đau, nhức đầu
Nhiều triệu chứng của ung thư vòm họng cũng giống triệu chứng của các bệnh khác ít nghiêm trọng hơn. Có một hoặc nhiều triệu chứng này không có nghĩa là bạn bị ung thư vòm họng. Nhưng bạn nên đến khám bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng kéo dài hơn hai tuần hoặc chúng tiếp tục quay trở lại.
Các giai đoạn của ung thư vòm họng
Giai đoạn ung thư vòm họng được xác định bởi một số yếu tố, bao gồm kích thước và vị trí của khối u cũng như mức độ lan rộng của các tế bào ung thư.
- Giai đoạn 0: Ung thư chỉ ảnh hưởng đến lớp tế bào trên cùng bên trong vòm họng của bạn.
- Giai đoạn 1: Khối u đã phát triển vào các cấu trúc lân cận, chẳng hạn như phía sau cổ họng hoặc khoang mũi của bạn.
- Giai đoạn 2: Ung thư đã lan đến một hoặc nhiều hạch bạch huyết ở một bên cổ của bạn.
- Giai đoạn 3: Ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết ở hai bên cổ của bạn.
- Giai đoạn 4: Khối u đã lan đến hộp sọ, mắt, dây thần kinh sọ, tuyến nước bọt hoặc phần dưới cổ họng của bạn. Nó có thể đã lan đến những vùng xa hơn trên cơ thể bạn như phổi hoặc gan.
Ung thư vòm họng được chẩn đoán như thế nào?
Khi bác sĩ của bạn cho rằng bạn có thể bị ung thư vòm họng, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử gia đình bạn và khám sức khỏe toàn diện. Bác sĩ sẽ kiểm tra vòm họng, đầu, cổ, miệng, họng, mũi, cơ mặt và các hạch bạch huyết của bạn, có thể làm một bài kiểm tra thính giác. Các xét nghiệm khác có thể bao gồm:
- Xét nghiệm virus Epstein-Barr: Vì ung thư vòm họng thường liên quan đến vi rút Epstein-Barr nên bạn sẽ được xét nghiệm để đo lượng vi rút EBV trong máu.
- Sinh thiết.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT).
- Quét hình ảnh cộng hưởng từ (MRI).
- Chụp cắt lớp phát xạ Positron (PET).
Các phương pháp điều trị ung thư vòm họng là gì?
Điều trị cụ thể tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh ung thư. Điều trị ung thư vòm họng có thể bao gồm:
- Xạ trị.
- Hóa trị.
- Hóa trị (kết hợp hóa trị và xạ trị).
- Liệu pháp nhắm mục tiêu.
- Ca phẫu thuật. Trong một số trường hợp, khối u có thể được phẫu thuật cắt bỏ. Nhưng vì vòm họng là vùng khó phẫu thuật nên phẫu thuật thường không phải là lựa chọn điều trị chính. Tuy nhiên, phẫu thuật đôi khi được sử dụng để loại bỏ các hạch bạch huyết ở cổ mà các phương pháp điều trị khác không đáp ứng.
Như vậy, để giảm khả năng mắc ung thư vòm họng bạn cần hạn chế làm những nguyên nhân gây ra nó. Nếu xuất hiện các dấu hiệu đáng nghi ngờ hãy đến bệnh viện để chẩn đoán và điều trị sớm nhất có thể nhé!
