Đau dạ dày là một bệnh phổ biến của đường tiêu hóa, gây khó chịu cho người bệnh. Có rất nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây đau dạ dày, đó có thể là ngộ độc thực phẩm hoặc viêm dạ dày ruột do virus. Một số loại thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng đau bụng, trong khi những loại khác có thể giúp giảm bớt chúng. Vậy chế độ ăn nào hợp lý cho người đau dạ dày?
Người đau dạ dày nên ăn và uống gì?
1. Bổ sung nước
Nôn mửa và tiêu chảy khi đau dạ dày dẫn đến tình trạng mất nước, người bệnh cần bổ sung nước và chất điện giải để ngăn ngừa tình trạng này.
Dưới đây là một số chất lỏng có thể giúp bổ sung nước và chất điện giải đối với người đau dạ dày:
- Nước lã
- Nước trái cây pha loãng hoặc nước bí
- Kem que làm từ nước trái cây pha loãng đông lạnh
- Đồ uống điện giải
- Trà thảo mộc
Ngoài giảm tình trạng mất nước còn giúp làm mềm phân, cho phân đi qua ruột dễ dàng. Nên thực hiện đều đăn.
2. Táo
Táo chứa chất chống oxy hóa gọi là polyphenol. Polyphenol có thể giúp giảm bớt chứng viêm liên quan đến IBDs. Theo đánh giá, polyphenol trong chế độ ăn uống có thể giúp:
- Điều chỉnh phản ứng miễn dịch của một người, do đó kiểm soát tình trạng viêm
- Bảo vệ lớp lót của ruột khỏi bị hư hại
- Cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, là thuật ngữ chỉ hàng nghìn tỷ vi sinh vật sống bên trong đường tiêu hóa
Người bệnh có thể ăn sốt táo hoặc táo hầm vì chúng dễ tiêu hóa hơn.
3. Chuối
Chuối có thể giúp bổ sung kali và các chất điện giải khác mà một người có thể bị mất do nôn mửa hoặc tiêu chảy. Chuối là thực phẩm rất nhẹ nhàng cho dạ dày, vì vậy chúng có thể giúp ngăn ngừa chứng đau dạ dày thêm.
4. Gừng
Gừng có thể giúp chống lại cảm giác buồn nôn. Gừng cũng có đặc tính chống viêm có thể giúp giảm bớt IBDs (bệnh viêm ruột). Bổ sung gừng hàng ngày giúp giảm mức độ của bệnh đau dạ dày và làm tăng chất lượng cuộc sống.
Người bệnh có thể pha trà gừng bằng cách thái hoặc bào gừng tươi và thêm nước nóng. Nhấm nháp hỗn hợp có thể giúp làm dịu cơn đau bụng.
5. Hạt lanh
Hạt lanh giúp trị táo bón, vậy nên người bệnh có thể thử rắc hạt lanh vào ngũ cốc ăn sáng của họ hoặc thêm hạt vào sinh tố.
Cố gắng uống nhiều nước trong khi dùng hạt lanh, nếu không, phân có thể trở nên cồng kềnh và cứng. Điều này có thể làm cho tình trạng táo bón trở nên tồi tệ hơn.
6. Canh/Soup
Canh/ soup với thực phẩm đã được nấu chín, mềm, không gây “áp lực” với hệ tiêu hóa, đồng thời lượng nước nhiều giúp pha loãng nồng độ acid trong dịch dạ dày làm người bệnh dễ tiêu hoá thức ăn hơn .
7. Nước dừa
Nước dừa giàu điện giải natri, kali, canxi giúp bổ sung các thiếu hụt do ăn uống kém hoặc bù lượng mất sau tiêu chảy, nôn ói.
8. Sữa chua
Sữa chua có nhiều probiotic, enzyme có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng. Có nhiều ý kiến trái chiều về việc dùng sữa chua trong bệnh lý đau dạ dày, thực tế là sữa chua không béo có thể giúp ích trong đa số trường hợp, làm lớp đệm trên niêm mạc và giảm kích thích dạ dày. Tuy nhiên, bạn nên bắt đầu lượng ít và theo dõi phản ứng của cơ thể khi ăn để điều chỉnh.
9. Nghệ và mật ong
Nghệ và mật ong Hỗn hợp tinh bột nghệ và mật ong là bài thuốc đông y chính trong điều trị bệnh lý viêm loét dạ dày. Nghệ có tác dụng chống viêm, giảm tiết dịch vị, kiềm hoá độ acid của dịch vị. Mật ong có tác dụng điều hòa nồng độ acid tại dạ dày, tránh tình trạng kích ứng dạ dày.
Người đau dạ dày không nên ăn và uống gì?
1. Chất xơ không hòa tan
Có hai loại chất xơ: hòa tan và không hòa tan. Chất xơ hòa tan sẽ hấp thụ nước và trở nên nhầy hoặc giống như gel khi bị ướt. Chất xơ không hòa tan không hấp thụ nhiều nước nên không bị thay đổi độ đặc nhiều khi bị ướt.
Chất xơ không hòa tan có thể làm tình trạng tiêu chảy trầm trọng hơn vì nó làm tăng tốc độ di chuyển của thức ăn qua ruột. Còn chất xơ hòa tan giúp phân mềm
Một số nguồn thực phẩm giàu chất xơ hòa tan bao gồm:
- Yến mạch
- Lúa mạch
- Quả hạch
- Đậu
- Đậu lăng
- Đậu Hà Lan
Một số nguồn thực phẩm giàu chất xơ không hòa tan bao gồm:
- Bột lúa mì
- Các loại ngũ cốc
- Rau
2. Sản phẩm từ sữa
Sữa có chứa đường sữa lactose. Một số người đau dạ dày vì không dung nạp được lactose, có nghĩa là họ không thể tiêu hóa được lactose. Họ có thể gặp các triệu chứng sau ngay sau khi tiêu thụ các sản phẩm từ sữa:
- Đầy hơi
- Bụng cồn cào
- Đau bụng và chuột rút
- Buồn nôn
- Tiêu chảy
Những người không dung nạp lactose nên tránh tiêu thụ các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như:
- Sữa
- phô mai
- Sữa chua
Các sản phẩm sữa không chứa lactose có bán ở hầu hết các siêu thị và thích hợp cho những người không dung nạp lactose. Bạn nên tìm hiểu và chọn loại sản phẩm này cho người đau dạ dày.
3. Đồ ăn nhiều dầu mỡ và đồ chiên rán
Người đau dạ dày bị nôn mửa thì nên tránh thức ăn nhiều dầu mỡ và đồ chiên rán vì chúng khó tiêu hóa và có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
Ví dụ về thực phẩm béo hoặc nhiều dầu mỡ cần tránh bao gồm:
- Đồ ăn nhanh
- Thịt nhiều chất béo
- Pho mát nhiều chất béo, bao gồm cả pho mát kem
- Sữa nguyên chất hoặc sữa có 2% chất béo
- Kem
- Thực phẩm có thêm bơ, bơ thực vật hoặc dầu
- Thực phẩm và đồ uống nhiều đường
Tiêu thụ thực phẩm nhiều đường có thể dẫn đến một tình trạng được gọi là làm rỗng dạ dày nhanh chóng. Người bệnh có thể bị tiêu chảy ra nước.
