Quai bị là một bệnh nhiễm vi-rút cực kỳ dễ lây lan qua các tuyến nước bọt, ảnh hưởng phổ biến nhất đến trẻ em. Bệnh quai bị gây nhiều triệu chứng khó chịu, mệt mỏi, ảnh hưởng rất nhiều đến công việc, cuộc sống và sức khỏe bệnh nhân.
Để giảm sự lây lan của bệnh quai bị, vắc-xin MMR (sởi, quai bị và rubella) thường được tiêm ngay từ khi còn nhỏ để xây dựng khả năng miễn dịch đối với vi-rut.
Các triệu chứng bệnh quai bị
Thông thường các triệu chứng của bệnh quai bị sẽ xuất hiện sau 2 – 3 tuần kể từ khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, gần 20% những người nhiễm vi-rút không bị bất kỳ triệu chứng nào.
Ban đầu, các triệu chứng quai bị giống như cúm sẽ xuất hiện, chẳng hạn như:
- Nhức mỏi cơ thể
- Đau đầu
- Chán ăn và / hoặc buồn nôn
- Mệt mỏi chung
- Sốt (mức độ thấp)
Trong vài ngày tới, các triệu chứng bệnh quai bị sẽ phát triển. Triệu chứng chính là đau và sưng các tuyến mang tai, làm cho má của người đó phồng ra. Sự sưng tấy thường không xảy ra trong một lần mà xảy ra theo từng đợt.
Các triệu chứng liên quan khác có thể bao gồm:
- Đau hai bên mặt, nơi sưng tấy.
- Đau khi nuốt.
- Khó nuốt.
- Sốt.
- Khô miệng.
- Đau các khớp.
Hiếm khi người lớn có thể mắc bệnh quai bị, khi mắc thì các triệu chứng thường giống nhau, nhưng đôi khi nặng hơn và có nhiều khả năng xảy ra biến chứng hơn
Nguyên nhân bệnh quai bị
Quai bị là do nhiễm trùng bởi vi rút quai bị. Nó có thể được truyền qua nước bọt từ một người đã nhiễm bệnh. Khi mắc bệnh quai bị, virus sẽ di chuyển từ đường hô hấp đến tuyến nước bọt và sinh sản, làm sưng các tuyến.
Các cách bệnh quai bị có thể lây lan bao gồm:
- Hắt hơi hoặc ho.
- Sử dụng chung dao kéo và đĩa với người bị bệnh.
- Dùng chung đồ ăn thức uống với người bị nhiễm bệnh.
- Hôn nhau.
- Người bị bệnh chạm vào mũi hoặc miệng của họ và sau đó đưa nó lên bề mặt mà người khác có thể chạm vào.
Các biến chứng của bệnh quai bị
Các biến chứng thường xảy ra ở người lớn hơn trẻ em (dưới 15 tuổi), phổ biến nhất là:
- Viêm tinh hoàn – tinh hoàn sưng lên và trở nên đau đớn, điều này xảy ra với 1/5 nam giới trưởng thành mắc bệnh quai bị. Vết sưng thường giảm trong vòng 1 tuần, điều này hiếm khi dẫn đến vô sinh.
- Viêm vòi trứng – buồng trứng sưng và đau; Nó xảy ra ở phụ nữ trưởng thành mắc quai bị. Tình trạng sưng tấy sẽ giảm dần khi hệ thống miễn dịch chống lại vi rút. Điều này hiếm khi dẫn đến vô sinh.
- Viêm màng não do vi rút – đây là một trong những biến chứng hiếm gặp nhất. Nó xảy ra khi vi-rút lây lan qua đường máu và lây nhiễm vào hệ thống thần kinh trung ương của cơ thể (não và tủy sống).
- Tuyến tụy bị viêm (viêm tụy) – cơn đau sẽ xuất hiện ở vùng bụng trên; Điều này xảy ra ở 1 trong số 20 trường hợp và thường nhẹ.
Cách điều trị bệnh quai bị
Quai bị là bệnh do vi rút nên không thể dùng thuốc kháng sinh để điều trị và hiện nay chưa có thuốc kháng vi rút nào có thể điều trị khỏi bệnh quai bị.
Phương pháp điều trị hiện tại chỉ có thể giúp giảm các triệu chứng quai bị cho đến khi tình trạng nhiễm trùng đã hết và cơ thể đã hình thành khả năng miễn dịch. Trong hầu hết các trường hợp, mọi người khỏi bệnh quai bị trong vòng 2 tuần.
Một số bước có thể được thực hiện để giúp giảm các triệu chứng của bệnh quai bị:
- Uống nhiều chất lỏng, lý tưởng là nước – tránh nước trái cây vì chúng kích thích sản xuất nước bọt, có thể gây đau.
- Đặt một thứ gì đó lạnh lên vùng bị sưng để giảm bớt cơn đau.
- Ăn thức ăn lỏng hoặc nhão vì nhai có thể bị đau.
- Nghỉ ngơi và ngủ đầy đủ.
- Súc miệng nước muối ấm.
- Uống thuốc giảm đau.
- Hạn chế vận động nhiều
- Không ăn thực phẩm chua vì tăng khả năng tiết nước bọt.
- Nam giới bị mắc quai bị thì nên nằm thẳng, mặc quần lót để bìu được nâng lên. Có thể dùng túi lạnh chườm vào vùng bìu để giảm cơn đau nhức
