Nghẹt mũi khó thở khi ngủ là tình trạng nhiều người đã gặp phải, gây khó chịu và làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Tuy không quá nghiêm trọng nhưng nếu kéo dài thì đó cũng là dấu hiệu cảnh báo bệnh về đường hô hấp của bạn. Cùng tìm hiểu 5 nguyên nhân gây nghẹt mũi khó thở khi ngủ trong bài viết này nhé!
Nghẹt mũi là gì?
Nghẹt mũi là dấu hiệu thường gặp của bệnh dị ứng, có nghĩa là niêm mạc mũi và xoang bị kích ứng dẫn đến tăng tiết chất nhờn đào thải chất gây dị ứng. Khi dịch mũi quá nhiều sẽ dẫn đến tắc nghẽn đường thở bằng mũi và bạn sẽ phải thở bắng miệng. Tình trạng này có thể tự khỏi hoặc diễn biến nặng, tái phát nhiều lần tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra nó.
Nguyên nhân bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ
Trong ngày, có lẽ bạn dành phần lớn thời gian ở tư thế đứng thẳng. Điều này làm cho việc thở dễ dàng hơn rất nhiều. Chất nhầy – thủ phạm chính gây ra tình trạng nghẹt mũi được dẫn ra khỏi mũi và xoang của bạn rồi di chuyển đến phía sau cổ họng.
Khi bạn chuyển từ vị trí thẳng đứng sang vị trí nằm ngang, bạn đã tạo ra một điểm gấp khúc trong quá trình thoát nước tự nhiên này. Vì vậy, nếu bạn nằm ngửa khi ngủ, có thể không mất nhiều thời gian trước khi bạn cảm thấy không thể thở bằng mũi vào ban đêm.
Tuy nhiên, bạn có thể bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ còn do các nguyên nhân sau đây:
1. Dị ứng
Dị ứng là nguyên nhân phổ biến khiến bạn bị nghẹt mũi khó thở khi ngủ, dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức với một chất vô hại gọi là chất gây dị ứng. Khi điều này xảy ra, cơ thể sẽ giải phóng các chất gây viêm khiến mạch máu giãn nở. Điều này khiến chất lỏng rò rỉ từ mạch máu vào các mô xung quanh, gây sưng tấy.
Các tình trạng dị ứng liên quan đến tắc nghẽn ban đêm bao gồm:
- Viêm mũi dị ứng
- Hen suyễn dị ứng
2. Tắc nghẽn mũi
Bất cứ thứ gì cản trở đường mũi về mặt vật lý đều có thể dẫn đến nghẹt mũi vào ban đêm. Sự tắc nghẽn này còn là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý sau:
- Polyp mũi: Sự tăng trưởng không gây ung thư do màng nhầy bị viêm
- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD): Một căn bệnh tiến triển có liên quan chặt chẽ đến việc hút thuốc
- Xơ nang: Một rối loạn di truyền gây ra sự sản xuất quá nhiều chất nhầy khắp cơ thể
- Khối u xoang cạnh mũi: Một loại ung thư mũi
3. Nhiễm trùng đường hô hấp
Một số bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên (URTI) có thể gây nghẹt mũi khó thở khi ngủ, trầm trọng hơn vào ban đêm do nồng độ hormon cortisol thấp hơn một cách tự nhiên.
Việc giảm cortisol vào ban đêm có thể làm cho triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên trở nên rõ ràng hơn, ví dụ:
- Cảm lạnh thông thường
- Cúm (cúm)
- COVID-19
- Viêm xoang (nhiễm trùng xoang)
- Virus hợp bào hô hấp (RSV)
- Viêm họng liên cầu khuẩn
Bài viết tham khảo: hội chứng ngưng thở khi ngủ: nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
4. Do thuốc
Có nhiều loại thuốc có thể gây nghẹt mũi khó thở khi ngủ, chúng bao gồm:
- Thuốc chẹn alpha: Bao gồm Flomax (tamsulosin) và Cardura (doxazosin) dùng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt
- Thuốc chẹn beta: Bao gồm Coreg (carvedilol) và Lopressor (metoprolol) dùng điều trị huyết áp cao
- Thuốc chẹn kênh canxi: Gồm Norvasc (amlodipine) và Cardizem (diltiazem) dùng điều trị cao huyết áp
- Thuốc tránh thai nội tiết tố: Bao gồm thuốc viên (estrogen/progesterone), viên thuốc nhỏ (progesterone) và dụng cụ tử cung nội tiết tố (DCTC)
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Bao gồm thuốc giảm đau không kê đơn như aspirin, Aleve (naproxen) và Advil (ibuprofen)
- Thuốc ức chế PDE5: Bao gồm Viagra (sildenafil) và Cialis (tadalafil) dùng để điều trị rối loạn cương dương
5. Trào ngược axit dạ dày
Trào ngược axit xảy ra khi cơ vòng thực quản yếu và không thể đóng lại. Điều này có thể khiến axit rò rỉ vào thực quản, gây ra chứng ợ nóng, buồn nôn, đau ngực, ho và có mùi vị khó chịu.
Kích ứng mũi và nghẹt mũi vào ban đêm là hai trong số những triệu chứng ít được biết đến hơn. Nguy cơ này lớn nhất vào ban đêm vì tư thế ngủ của bạn khiến axit chảy ngược về phía cổ họng và đường mũi.
Trào ngược axit có thể là ngẫu nhiên, do bạn ăn phải thứ gì đó, nhưng cũng có những tình trạng gây trào ngược mãn tính, chẳng hạn như:
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Một dạng trào ngược axit nghiêm trọng và kéo dài hơn
- Helicobacter pylori (H. pylori): Một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn liên quan chặt chẽ đến loét dạ dày cũng gây trào ngược mãn tính
Biện pháp cải thiện tình trạng nghẹt mũi khó thở khi ngủ
Để cải thiện tình trạng nghẹt mũi khó thở khi ngủ bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Nâng cao đầu: giúp xoang dễ thoát nước hơn, nhiều người cũng cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi ngủ trên ghế tựa hoặc ghế dài.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: Mũi khô có thể cảm thấy đau và nhạy cảm hơn với chất nhầy. Máy tạo độ ẩm làm ẩm không khí, ngăn ngừa tình trạng khô quá mức và giảm đau khi thở do bị tắc nghẽn.
- Ăn mật ong: Nghẹt mũi có thể khiến người ta thở bằng miệng, khiến cổ họng khô và đau. Khi một người đã bị ho hoặc đau họng, điều này có thể gây khó ngủ. Mật ong phủ lên cổ họng, làm dịu cảm giác khó chịu.
- Tắm nước nóng: hơi nước làm lỏng chất nhầy khô và có thể giúp nước mũi chảy ra trước khi đi ngủ, giảm đau và nghẹt mũi.
- Xịt mũi: Xịt hoặc rửa nước muối sẽ giúp giảm kích ứng và sưng tấy, đồng thời cũng có thể giúp bạn giảm nghẹt mũi khó thở khi ngủ.
- Dùng thuốc: khi tình trạng của bạn kéo dài ảnh hưởng lớn tới giấc ngủ thì bạn cần dùng thuốc, đa phần thuốc trị nghẹt mũi đều là thuốc không kê đơn chẳng hạn như: thuốc thông mũi dạng xịt, thuốc kháng histamin
Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn biết thêm về nguyên nhân gây nghẹt mũi khó thở khi ngủ và biện pháp cải thiện tình trạng. Nếu áp dụng các biện pháp mà bạn chưa thấy đỡ thì bạn hãy đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nhé!
